Yukarıdaki video, bir canlı yayın sırasında yapılan ardıl çeviriyi gösteriyor. Çeviri becerisi kadar kamera önünde rahatlık ve durumsal yönetim becerileri de isteyen ardıl çevirmenlik görevine güzel bir örnek olduğunu düşünüyorum.

Pek çok konferans çevirmeni ardıl çeviriyi (konsekütif çeviri) daha zor bulur. Çoğu organizatör, ardıl çeviriyi daha kolay ve daha ulaşılır sanır. Hatta ardıl çeviri için daha genç kadrodan birini görevlendirseniz de olur diye bize akıl verir. Aslında hem ardıl çeviri birkaç açıdan daha zordur, hem de çoğu simultaneci ardıl işlerden imtina eder (kaçınır).

Ardıl yaparken, çevirmen olarak daha uzun süreli hafızaya ihtiyaç duyarsınız. Simultane tercüme gibi akıp gitmez, bekleyip, dinleyip, not alıp, sonra her şeyi toparlayıp çevirmeniz gerekir.

Sonra, ardıl çeviri süreleri genellikle daha uzundur. Yani bir saatte bitmez, iki değil, dört – beş saat çeviri yapmanız beklenir. (Ardıl çeviride iki – iki buçuk saati aşan işlerde iki çevirmen görevlendirmek gerekir; hakkıyla yapılmasını istiyorsanız, düşündüğünüzden çok ama çok daha yorucudur)

Ardıl çeviri bazen eşlik tercümanlığı göreviyle gelir ki bu tür işlerde bir toplantıdan diğerine, bir mekandan ötekine, hatta diğer şehirlere veya ülkelere geçiş yapılabilir.

Ayrıca ardıl çevirinin eğitimlerde ve uygulamalı çalıştaylarda kullanılması yaygındır ki bu, herkesin ortasında, bazen sahnede saatlerce ayakta çeviri yapacaksınız demektir.

Ardıl çeviri sırasında bir elde mikrofon, diğer elde kalem ve not defteri tutacak olmak da ek bir külfettir.

Ardıl çeviride konuşmacının duygularını, karizmasını, verdiği örneklerde yarattığı etkiyi, ondan birkaç dakika sonra yeniden mimikleyebilmek ekstra beceriler gerektirir.

Hele salonun yarısı dil biliyorsa, dil bilenler için az önce dinleyip anladıklarının kendi dillerinde yansıması gibi olur çeviri. Bazıları abartır çeviride kusur arar, bir de bulursa yandınız zaten.

Dil bilmeyenler ise, sabırsızlıkla sizin çevirmenizi beklemektedir. An olur, en hızlı ve tutarlı çeviriyi de yapsanız çevirmen ağır kalıyor, biraz daha hızlı çeviremez misiniz diyen çıkabilir. (Simultane çevirinin kıymeti bu tür durumlarda daha iyi anlaşılır; çünkü ardıl çeviri doğal olarak daha uzun sürer.)

Bir de soru cevap faslı gelir; kimi Türkçe, kimi yabancı dilde sorar. Başlarsınız moderatörlüğe.

Ardıl çevirmen, sadece bir çevirmen değil, hem toplantı katibi, hem moderatör, hem psikolog hem de aktördür dersek, olayı özetlemiş oluruz sanırım.

Siz söyleyin, ardıl çeviri mi daha zor, simultane çeviri mi?