Kategori: Çeviri_Tavsiyeleri

Simultane tercümede ses tonu

Posted Ümit ÖzaydınPosted in Çeviri_Tavsiyeleri, konferans çevirmenliği, Sözlü Çeviri

Simultane tercümanlar bir kabin içerisinde oturur ve çevirilerini yaparlar. Molalar ve olağan selamlaşmalar dışında müşterileri onların yüzlerini görmez. Simultane tercümanın müşterilerine ulaşabildiği, dokunabildiği tek ortam sestir.  Bu açıdan bakarsak, sesini iyi eğitmiş, ses tonunu yönetebilen tercümanlarla çalışmak dinleyenler için büyük bir şanstır. Kimi meslektaşımız ses tonumu değiştirmem beni objektiflikten uzaklaştırır, ben düz, tarafsız, yansız çevirmekle mükellefim deseler de ben buna hiç katılmıyorum. Aksine, monoton çevirmen sesi dinleyenler için sadece sıkıcı olmakla kalmıyor, vurgusuzluk yüzünden önemli mesajlar, göndermeler ve nükteler kaçıyor. […]

Makine çevirisi neler vaat ediyor

Posted Ümit ÖzaydınPosted in Çeviri Teknolojileri, Çeviri_Tavsiyeleri

Makine çevirisi çözümleri hızla gelişiyor. O kadar hızlı ki, sadece 2019’da makine çevirisi ve nöral ağlar üzerine 10.000’i aşkın makale yayınlandı. Binlerce akademisyen ellerindeki verileri farklı algoritmalar, donanımlar ve eğitim yaklaşımları ile deneyerek, daha az maliyetle, daha hızlı ve daha güzel çeviri motorları üretmeye çalışıyorlar. Peki teknoloji bugün bizlere neler vaat ediyor? Ne gibi sorunlar yaşanabiliyor? Nöral makine çevirisi daha okunaklı, düzgün cümleler kuruyor. İnsanın düşünme biçimini bir ölçüde taklit eden bir yöntemle çalışıyor. Cümlelerinin akıcılığı biraz da ondan. Ancak […]

“Shall” üzerine

Posted Elifnur UysalPosted in Çeviri_Tavsiyeleri, Kelime Kullanımı

Hukuk metinlerinin vazgeçilmez ögesi shall, gerçekten de zorunluluk bildiriyor mu? Hukuk dili gitgide sadeleşiyor. Örneğin ABD’de devlet daireleri artık yalın dil kullanımını teşvik eden kılavuzlar hazırlıyor. Bu kılavuzlarda vurgulanan noktalardan biri, shall’in artık kullanılmaması gerektiğidir. ABD FAA Yalın Dil Kullanımı Programının Direktörü Dr. Bursino Corsino’ya göre, eskiden hukuk fakültelerinde öğrencilere shall’in zorunluluk bildirdiği öğretiliyormuş. Bu nedenle hukuk metinlerinde shall‘in mutlaka kullanılması gerektiği kanısı yaygınlaşmış. Ancak, shall sadece zorunluluk değil, tahmin de belirtebiliyor. Avukatlar shall‘in anlamını o kadar çok değiştirmiş ki şu […]

Plus Çeviri Nedir

Posted dragomanPosted in Çeviri_Tavsiyeleri, Stil

Plus Çeviri, üç aşamalı çeviridir. Aşama sayısı olarak Gold ile aynıdır ama kontrol seviyesi o kadar detaylı değildir. Plus’ta, çevirinin ardından editör ve uzman kontrolü aşamalarında Standart mekanik kontrollere ek olarak kelime düzeyinde kontroller sağlanır. Bu kontrol, bir metinde yapılabilecek toplam editör iyileştirmelerinin yaklaşık %30’una tekabül eder. CAT araçlarıyla otomatik QA’ler yapılır. Kelime iyileştirmeleri, hem gereksiz kelimelerin cümleden çıkartılması, hem de mevcut kelimelerin en uygun alternatifleriyle güncellemesiyle yapılır. Teknik terim ve kavram kontrolü de uygulanır.  Dragoman Plus, düz çeviri olmasın, […]

İngilizce taziye mesajları nasıl yazılır

Posted Ümit ÖzaydınPosted in Çeviri_Tavsiyeleri, Kelime Kullanımı

10 Kasım münasebetiyle yazılan İngilizce taziye ve anma mesajlarını görünce, bu konudaki bilgi eksikliğini gidermek gerekiyor dedim. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ü saygı ve sevgiyle anarken, bir dilcinin 10 Kasım mesajı da böyle olsun. Taziye ve anma mesajları yazım ilkelerini, doğru kullanımları ve faydalı kaynakları özetlemeye çalışacağım. Bu başlıkları anlatırken yer yer internette araştırma yöntemlerine değineceğim. Bu yazıyı uzatmamak ve nüansları daha anlaşılır kılmak adına açıklamalarımı podcast olarak da paylaşıyorum. Doğru kullanımlar: Remember with compassion: “Rahmetle anıyoruz” derken kullanabileceğiniz en […]

Sözcüğü sözcüğüne, hatadan hataya

Posted Elifnur UysalPosted in Çeviri_Tavsiyeleri, Cümleler, Editörün Notları

Bu yazıda, kaynak metne sadakatin çok ileri götürülmesiyle yapılan hataları inceleyeceğiz. Bu sadakatin, sadece kelimelerin aynı olmasıyla değil, anlamın aynı olmasıyla başarılabileceğini vurgulamak istiyoruz. Yani her kelimesi kelimesine çeviri aslına uygun çeviri değildir, aşağıdaki örneklerde görebileceğiniz üzere bu tür çeviriler anlamdan tamamen uzaklaşabilir de. Bu örneklerle aynı zamanda araştırma yapmanın önemine de değinmek istiyoruz. Bir metindeki sözcükleri genel bağlamı düşünmeden, direkt sözlükteki ilk anlamlarına bakıp çevirirseniz, metne renk veren mecazları, benzetmeleri veya kelime oyunlarını kaçırabilirsiniz.   Kaynak metin: In the […]

Faaliyet raporu çevirisinde nelere dikkat etmeli

Posted dragomanPosted in Çeviri_Tavsiyeleri

Faaliyet raporları bir kurumun geçmiş yılını özetleyen ve yakın gelecekteki hedeflerini anlatan, güçlü metinlerden ve detaylı finansal tablolardan oluşan yayınlardır. Bu raporlar hem internet üzerinden hem de basılı olarak yayınlanır; şirketlerin hissedarlarına ve yatırımcılarına gönderilir. Kurumsal ilişkiler, yatırımcı ilişkileri ve finans departmaları için faaliyet raporu, bir değil belki onlarca yılın emeğinin son yansımalarını gösteren en kıymetli aynadır. Halka açık şirketler, SPK mevzuatı gereği her yıl faaliyet raporlarını İngilizceye çevirirler. Yatırımcılarının talebi doğrultusunda bazı raporları Arapçaya ve Çinceye çeviren firmalar da […]

Her tercüman farklı duyar

Posted Ümit ÖzaydınPosted in Çeviri Teknolojileri, Çeviri_Tavsiyeleri, konferans çevirmenliği, Sözlü Çeviri

İnsan kulağı 20 hz – 20.000 hz arasındaki ses frekanslarını işitebiliyor. Ama herkes bu frekans aralığının tümünü duyamaz. Bazen tercümanlarla teknisyenler arasında dip ses var – yok tartışması yaşanır. Veya bir tercüman rahat duyarken, diğeri duyamadığını söyler. Sesin dinamiğini çoğumuz bilmediği için tercüman teknisyeni kolaya kaçmakla suçlarken, teknisyen de tercümanın kapris yaptığını sanır. Aslında yaşananlar tamamen bilimsel ve kesinlikle insani durumlar. Benzer durum kabin arkadaşları arasında da yaşanır. Bir çevirmen daha kısık volümle rahatça anlayıp çevirirken, diğeri sesi sonuna kadar […]

Workplace üzerinden simultane tercüme

Posted Ümit ÖzaydınPosted in Çeviri Teknolojileri, Çeviri_Tavsiyeleri, Sözlü Çeviri

Geçenlerde bir ilaç firması için Facebook’un Workplace platformu üzerinden simultane tercüme yaptık. Workplace şirketlerin çalışanlarının kendi aralarında haberleşebildiği, şirketlerine özel projelerini, sunumlarını, dosyalarını paylaşabildiği bir platform. Çalışanlar Facebook’un mesajlaşma ve görüntülü konferans özelliğini de kullanabiliyorlar. Bunlar dahil çeşitli özellikleri işyeri verimliliği açısından çok faydalı görünüyor. Ancak Workplace tek başına simultane tercüme için yeterli değil. Ne mutlu ki profesyonel bir organizasyon firması devredeydi. Kendileriyle görüştük. Workplace’de yayınlanan webiner’lerin görüntüsünü simultane kabinine kurulan ekrana, sesini de profesyonel mikser üzerinden simultane tercüme ünitelerine […]

Beyaz yalanlardan katı kurallara – 1

Posted Elifnur UysalPosted in Çeviri_Tavsiyeleri, Cümleler, Kelime Kullanımı

Son zamanlarda gerek müşterilerin gerek çevirmenlerin “gramer” hataları yaptığımızı söylemesi üzerine yabancıların “grammar myth” dediği kavramı, Türkçeye kazandırmakta geciktiğimizi fark ettik. Kısacası bu yazı serisinin amacı, okullarda pedagojik amaçlı ezberletilen bazı İngilizce kurallarının tamamen dayanaksız olduğunu göstermek olacak. Virgül kullanımı, “and” ve virgül, cümleye başlanmayacağına inanılan sözcükler ilk konularımız. Harvard’lı bilişsel dilbilimci Steven Pinker’a göre, okula yeni başlayan çocuklardan aynı anda hem dil bilgisi kurallarını öğrenmeleri hem de düzgün yazı yazmaları beklendiği için çocuklara kolaylık olsun diye öğretmenlerin söylediği beyaz […]