Geçenlerde bir ilaç firması için Facebook’un Workplace platformu üzerinden simultane tercüme yaptık. Workplace şirketlerin çalışanlarının kendi aralarında haberleşebildiği, şirketlerine özel projelerini, sunumlarını, dosyalarını paylaşabildiği bir platform. Çalışanlar Facebook’un mesajlaşma ve görüntülü konferans özelliğini de kullanabiliyorlar.
Bunlar dahil çeşitli özellikleri işyeri verimliliği açısından çok faydalı görünüyor. Ancak Workplace tek başına simultane tercüme için yeterli değil.
Ne mutlu ki profesyonel bir organizasyon firması devredeydi. Kendileriyle görüştük. Workplace’de yayınlanan webiner’lerin görüntüsünü simultane kabinine kurulan ekrana, sesini de profesyonel mikser üzerinden simultane tercüme ünitelerine aktardılar. Önümüzdeki ekran, kulağımızda ses, eşzamanlı çeviriyi başarıyla yaptık.
Workplace gibi platformların en büyük eksikliği sesin kulağa çok mekanik, çok yapay gelmesidir. Çünkü sesi ve görüntüyü takılmadan iletmek için sıkıştırıyorlar (zipliyorlar). Çaresi, sesi yeniden açacak bir aparat kullanmak (unzip). Vatan Bilgisayar mağazalarında ve çoğu elektronikçide bulabileceğiniz bir harici ses kartı ünitesi bilgisayarın ses çıkışına takılır ve ondan geçen ses miksere aktarılırsa, teknisyenler önce bilgisayar üzerindeki ekolayzer ile sesin bas – tiz ayarlarını daha iyi yapabiliyor ve çevirmenlerin kulağına daha dolgun ses gelmesini sağlayabiliyorlar.
Diğer dezavantajları, Workplace’de aynı anda hem görüntünüzü hem de sunumu paylaşırsanız ekranda okunmuyor (Skype’da da aynı sorun yaşanıyor). Sunumu ayrıca hem salondaki dinleyiciler okuyabilsin hem de çevirmenler takip edebilsin diye göndermek lazım.
Genel ilke: Algıyı kulakla sınırlandırmayın; dinlerken bir yandan sunumu okumak, grafikleri, rakamları seçebilmek anlaşılırlığı artırır. Tercümanlar için bu çok daha önemlidir, çünkü biz sadece dinlemiyoruz, aynı anda, aynı hızla ve hiçbir detayı kaçırmamak kaydıyla çeviri yapıyoruz. İyi çeviri istiyorsanız, iyi ortamı sağlamalısınız.
Workplace üzerinden simultane tercüme talebi geldiğinde şu kontrol listesini kullanabilirsiniz:
- ISO Standardı simultane kabini ve ekipmanı kuruldu mu?
- Kabinde webineri izleyebileceğiniz ekran var mı?
- Harici ses kartı takıldı mı (unzip)?
- Sunumları aldınız mı?
- Konuşmacı isimlerini, ürün, marka adlarını not ettiniz mi?
- Toplantı mekanında 10 x 10 mbps internet var mı?
Eğer iyi bir ses ve görüntü ekibiyle çalışıyorsanız, tüm bunları hazırlamak son derece kolay. Kabine güvenle girer, çevirinizi keyifle yaparsınız.
Bilgi notu: İnsan kulağı 20 hz ile 20.000 hz arasındaki ses frekanslarını duyabiliyor. Skype, Whatsapp, Facebook. vb. uygulamalar genellikle 400 hz ile 4000 hz arasında ses veriyor. Daha geniş frekansları kapsadıklarını iddia etselerde, bu frekansları mecburen sıkıştırarak yayınılıyorlar – zipliyorlar. Yani ciddi bir frekans kaybı söz konusu. Halkın anlayacağı dille yazmak gerekirse benzer sesler karışıyor: d / b, f / s, m/ n gibi. Bu özellikle medikal konferanslar için ciddi bir risk çünkü telaffuzu zor birden çok molekül ve ürün adı var. Ayrıca konuşmacılar native olmadığı için aksanı çözme zorluğu yaşanıyor.
ISO standartlarına göre simultane çeviri ekipmanları 125 hz ile 15.000 hz arasındaki sesleri eksiksiz bir şekilde çevirmenlere, çevirmenlerin sesini de yine kayıp yaşanmadan dinleyenlere iletmelidir.
